Hôm nay Chúa nhật thứ II Mùa Vọng, Giáo Hội cho chúng ta nghe đoạn Tin Mừng theo Thánh Luca trình thuật về việc Thánh Gioan Tiền hô kêu gọi người ta chịu phép rửa tỏ lòng sám hối để được ơn tha tội.: "hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi. ₅Mọi thung lũng, phải lấp cho đầy, mọi núi đồi, phải bạt cho thấp, khúc quanh co, phải uốn cho ngay, đường lồi lõm, phải san cho phẳng. ₆Rồi hết mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa." (Lc 3,4-6)

Giáo Hội đang sống trong những ngày của Mùa Vọng, cũng như tất cả mọi anh chị em con cái của Chúa, tôi để tâm suy niệm: "Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi." Vậy, dọn sẵn con đường cho Đức Chúa đi, để Ngài đi đâu? biết Chúa đi đâu mà tôi dọn đường? Suy niệm mãi, và câu cuối của bài Tin Mừng hôm nay mách bảo tôi: "Rồi hết mọi người phàm sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa." Như vậy, Chúa muốn đến để cứu độ tất cả mọi phàm nhân mà Chúa tác sinh vào thế gian, trong đó có tôi nữa! Nếu tôi không dọn con đường đến nhà mình cho sạch sẽ, thì chắc không có ai dám bước vào nhà tôi, vì đường toàn là gai góc và lởm chởm những đá sắc bén.

Điều kiện để đón Đức Chúa đến thăm, hầu có thể đón nhận ơn cứu độ, thì phải dọn đường. Mọi thung lũng, phải lấp cho đầy, mọi núi đồi, phải bạt cho thấp, khúc quanh co, phải uốn cho ngay, đường lồi lõm, phải san cho phẳng. Chúng ta hiểu rõ Thánh Gioan muốn nói: thung lũng, đồi núi, quanh co, lồi lõm là những tư tưởng, lời nói và việc làm xấu mà người ta đã vấp phạm, hoặc vì vô tình, hoặc cố ý. Đó là những lỗi lầm (tội lỗi) con người vấp phạm.

Vậy, lý do từ đâu làm cho con người phạm tội?

Suy niệm tới đây, tôi nhớ đến tội đầu tiên do ông bà Nguyên Tổ lỗi phạm là tội kiêu ngạo, là đầu mối gây ra bao nhiêu tội khác. Trong kinh cải tội bảy mối có nhắc cho mọi tín hữu biết: "Thứ nhất khiêm nhường chớ kiêu ngạo." Tội kiêu ngạo đứng đầu trong các tội. Tội bắt đầu từ cái lưỡi chẻ đôi của con rắn (Satan). Cái lưỡi của con rắn đã lừa dối bà Eva, nên bà đã phạm tội kiêu ngạo, muốn trở nên tinh khôn và sáng láng như những vị thần. Từ đó, tội kiêu ngạo thâm nhập vào lòng con người. Hầu hết ai ai cũng tự cho mình là giỏi hơn người khác, biết nhiều hơn và đẹp hơn người khác. Để khẳng định bản thân mình nổi hơn, thì người ta dùng cái lưỡi để nói xấu, chê bai người khác, đẩy họ xuống hố để mình được trỗi vượt hơn. Cái lưỡi đã làm ra thung lũng để đẩy những người mình không thích xuống. Cái lưỡi của người kiêu ngạo cũng làm ra núi đồi, để mình ngồi trên đó. Cái lưỡi của người kiêu ngạo hay nói quanh co, làm cho người nghe không biết đâu mà mò, không biết thật hay giả, làm cho người nghe hoang mang và vấp ngã bởi lời nói của họ.

Trong Kinh Thánh Cựu Ước, Sách Đức Huấn ca lên án các cái lưỡi không chân thật:

₁₃Đáng nguyền rủa thay kẻ nói xấu, nói hành, kẻ nói lời hai ý, gây chia rẽ giữa bao người đang hoà thuận. ₁₄Còn có kẻ nói một lời ba bốn ý: chính vì nó mà bao nhiêu người phải chao đảo, lưu lạc từ nước nọ tới nước kia. Cũng vì nó mà các thành trì kiên cố phải sụp đổ, nhà cửa những người quyền quý phải tan hoang. ₁₅Kẻ nói một lời ba bốn ý còn làm bao nhiêu người vợ đảm đang bị chồng bỏ, không được hưởng công lao khó nhọc của mình. ₁₆Ai nghe theo nó sẽ không được nghỉ ngơi, không được sống yên hàn. ₁₇Đòn vọt làm thân thể bầm tím, nhưng cái lưỡi làm dập gẫy cả xương. ₁₈Có nhiều kẻ gục ngã vì lưỡi kiếm, nhưng làm sao sánh được với những kẻ gục ngã vì lưỡi người? ₁₉Phúc thay ai ẩn mình xa cái lưỡi, không gặp phải lúc nó nổi lôi đình, không phải kéo lê cái ách của nó, không bị nó trói buộc bằng xiềng xích gông cùm. ₂₀Vì ách của cái lưỡi là ách sắt, và xiềng của nó là xiềng đồng. ₂₁Thật là thê thảm, cái chết nó gây ra, nhưng vào âm phủ còn hơn chịu đựng nó. ₂₂Chỉ có người đạo đức là nó chẳng làm chi được, nó cũng không thiêu đốt được họ trong lửa của nó. (Hc 28, 13-22)

Thánh Giacôbê Tông đồ cũng dạy chúng ta phải kiềm chế miệng lưỡi:

₁Thưa anh em, đừng có nhiều người trong anh em ham làm thầy thiên hạ, vì anh em biết rằng chúng ta sẽ bị xét xử nghiêm khắc hơn. ₂Thật vậy, tất cả chúng ta thường hay vấp ngã. ₃Nếu ta tra hàm thiếc vào miệng ngựa để bắt chúng vâng lời, thì ta điều khiển được toàn thân chúng. ₄Anh em cũng hãy nhìn xem tàu bè: dù nó có to lớn, và có bị cuồng phong đẩy mạnh thế nào đi nữa, thì cũng chỉ cần một bánh lái rất nhỏ để điều khiển theo ý của người lái. ₅Cái lưỡi cũng vậy: nó là một bộ phận nhỏ bé của thân thể, mà lại huênh hoang làm được những chuyện to lớn. Cứ xem tia lửa nhỏ bé dường nào, mà làm bốc cháy đám rừng to lớn biết bao! ₆Cái lưỡi cũng là một ngọn lửa, là cả một thế giới của sự ác. Cái lưỡi có một vị trí giữa các bộ phận của thân thể chúng ta, nó làm cho toàn thân bị ô nhiễm, đốt cháy bánh xe cuộc đời, vì chính nó bị lửa hoả ngục đốt cháy. ₇Thật thế, mọi loài thú vật và chim chóc, loài bò sát và cá biển, thì loài người đều có thể chế ngự và đã chế ngự được. ₈Nhưng cái lưỡi thì không ai chế ngự được: nó là một sự dữ không bao giờ ở yên, vì nó chứa đầy nọc độc giết người. ₉Ta dùng lưỡi mà chúc tụng Chúa là Cha chúng ta, ta cũng dùng lưỡi mà nguyền rủa những con người đã được làm ra theo hình ảnh Thiên Chúa. ₁₀Từ cùng một cái miệng, phát xuất lời chúc tụng và lời nguyền rủa. Thưa anh em, như vậy thì không được. ₁₁Chẳng lẽ một mạch nước lại có thể phun ra, từ một nguồn, cả nước ngọt lẫn nước chua sao? ₁₂Thưa anh em, làm sao cây vả lại có thể sinh ra trái ô-liu, hoặc cây nho sinh trái vả? Nước mặn cũng không thể sinh ra nước ngọt. (Gc 3,1-12)

Ôi Lạy Chúa Giêsu! Xin Chúa thêm sức cho chúng con, để chúng con biết kiềm chế miệng lưỡi. Chúng con xin hiệp lời cùng vua Đa-vít tôi tớ của Chúa mà dâng lên Chúa lời khấn nguyện: Lạy Chúa, Ước chi lời con nguyện như hương trầm bay toả trước Thánh Nhan, và tay con giơ lên được chấp nhận như của lễ ban chiều. Xin canh giữ miệng con, lạy CHÚA, và trông chừng lưỡi con. Xin đừng để lòng con nghiêng về sự dữ, đừng để con làm điều ác với bọn gian tà. Yến tiệc của chúng, con chẳng thèm ăn. Amen (Tv 141, 2-4)

Giuse Bùi Văn Toàn, FD (Familia Dominus)