Ngày lễ cầu cho các linh hồn, và trong thánh lễ an táng người qúa cố chúng ta hát mở đầu thánh lễ với lời cầu nguyện: “Lạy Chúa xin cho các linh hồn được nghỉ yên muôn đời, và cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi trên các linh hồn ấy.”

Đó cũng tương tự như lời cầu nguyện của dân Chúa ngày xưa cầu khấn cho các người đã qua đời, sau khi thành Thánh Jerusalem bị xâm chiếm phá huỷ vào thời điểm năm 100. sau Chúa giáng sinh. Lời cầu nguyện này nói lên niềm tin, tình yêu mến cùng niềm hy vọng của con người.

Lời hát cầu nguyện của người tín hữu Chúa Kitô cho người qúa cố không chỉ phổ thông rộng rãi cùng được yêu mến khắc ghi trong tâm khảm nói lên tình tự người còn sống với người đã qúa cố, nhưng còn nói lên sự tương quan liên kết với ánh sáng vĩnh cửu (ngàn thu) nữa.

Vậy hình ảnh ánh sáng vĩnh cửu ngàn thu là gì?

Biểu tượng ánh sáng giữ vai trò quan trọng trong đức tin Kitô giáo. Ánh sáng được nhìn hiểu là món qùa tặng châu báu của Thiên Chúa ban cho sự sống trong vũ trụ. Ngay từ khởi đầu Thiên Chúa đã sáng tạo ánh sáng là cực đối chiếu lại bóng tối, như Kinh thánh thuật lại. (St 1,3).

Rồi Chúa Giêsu Kitô xuống trần gian làm người cũng từng khẳng định Ngài ánh sáng từ trời cao đêm đến cho trần gian (Ga 1,9). Ánh sáng là hình ảnh biểu tượng diễn tả sự phục sinh sống lại của Chúa Giêsu Kitô. Cây nến Chúa Phục sinh nhắc nhớ người tín hữu Chúa Kitô đến ánh sáng Chúa Kitô phục sinh.

Hỉnh ảnh ánh sáng cây nến Rửa tội, ngày đầu đời sống trên trần gian, và ánh sáng cây nến ngày qua đời, ngày cuối cùng đời sống trên trần gian, chiếu tỏa sự sống đức tin rõ nét đời sống con người.

Ánh sáng cây nên ngày rửa tội được thắp sáng lên từ ngọn lửa cây nến Chúa phục sinh trong suốt dọc đời sống đức tin của người tín hữu Chúa Kitô qua mọi chặng đường đời sống trần trần gian. Ánh sáng này đồng hành chiếu soi tâm hồn họ cho tới ngảy đời sống trên trần gian kết thúc vẹn toàn.

Vì thế, vào ngày lễ tưởng nhớ các linh hồn, theo tập tục đạo đức lòng hiếu thảo, người tín hữu Chúa Kitô thường đến thăm viếng nghĩa trang, nơi có phần mồ mả của người thân yêu, của người quen biết ân nhân, của bạn bè…Họ sửa sang mồ mả cho đẹp sạch sẽ, trưng cắm bông hoa tươi và đốt thắp ngọn nến, hoặc thắp sáng cây đèn dầu cắm đặt trên phần mộ người qúa cố nằm sâu trong lòng đất.

Hình ảnh biểu tượng này nói lên tâm tình yêu mến, lòng hiếu thảo biết ơn cùng sự gắn bó của người còn sống với người đã qua đời.

Hình ảnh ánh sáng cây nến, chiếc đèn dầu trên phần mộ người qúa cố phát tỏa ra biểu tượng đức tin vào sự phục sinh sống lại và vào sự sống vĩnh cửu. Như khi xưa người đã qua đời và người còn đang trên đường sống trần gian hằng tuyên tín: Tôi tin loài người ngày sau sống lại và sự sống đời sau, Amen.

Đốt thắp sáng ngọn nến, chiếc đèn dầu tưởng nhớ người qúa cố và cầu nguyện cho họ xin Chúa cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi trên các linh hồn, luôn là một tập tục đạo đức tốt lành, đẹp thánh đức trong nếp sống văn hóa con người có gía trị thánh thiêng cao qúi.

“Mặt trời mọc ở phương Đông và lặn ở phương Tây. Như thế, lúc bắt đầu đêm tối ở bán cầu này cũng là lúc bắt đầu ngày sáng ở bán cầu kia. Con người “mọc” lúc sinh ra, và “lặn” lúc qua đời. Như thế, chết ở đời này là sinh vào đời sau.” (Cố Lm. Vũ Xuân Huyên).

Lễ tưởng nhớ các Linh hồn
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long