Mùa Chay hằng năm kéo dài 40 ngày với 5 Chúa nhật. Trong thời gian mùa Chay lễ phục trong các thánh lễ là mầu tím, mầu chỉ sự ăn năn thống hối. Nhưng vào Chúa Nhật 4. mùa Chay, giữa mùa Chay, lễ phục lại là mầu hồng, mầu chỉ về sự vui mừng.

Mùa Chay hằng năm là mùa thuận tiện cho tâm hồn tinh thần giúp suy xét lại về cung cách sống trong tương quan với Thiên Chúa và với con người cùng chung sống cùng cả với thiên nhiên.

Trong suốt thời gian mùa Chay Giáo hội kêu gọi người tín hữu Chúa Kitô tập luyện thay đổi cung cách nếp sống cũ không tốt, không đạo đức, để đổi mới lối sống tinh thần tâm hồn. Đây là việc hữu ích cần thiết. Nhưng nếu sự tập luyện kéo dài, có thể sẽ sinh ra căng thẳng tinh thần qúa, cũng không tốt. Nên chút thời gian dừng chân nghỉ là cần thiết.

Và hơn nữa chỉ còn 3 tuần lễ nữa là tới lễ mừng Chúa Giêsu sống lại, lễ niềm vui ơn cứu độ.

Và vì thế Chúa nhật 4. mùa Chay có tên là Chúa nhật “Laetare- Hãy vui mừng!”

Bầu khí niềm vui mừng ngày Chúa nhật 4. mùa Chay “Laetare“ không chỉ biểu hiện qua lễ phục mầu hồng trong thánh đường thay cho mầu tím u buồn. Nhưng còn hơn thế nữa qua dụ ngôn của bài Phúc âm nói về niềm vui mừng thần thánh của một người cha giang rộng vòng tay đón người con đi hoang đàng xa lạc quay trở về nhà. (Lc 15,1-3.11-32).

Vậy đâu là khuôn mặt của mầu tím và mầu hồng qua dụ ngôn người con trở về trong Phúc âm?

Mầu tím mùa Chay biểu hiện lòng ăn năn trông mong chờ ơn Chúa ban, cũng tương ứng với lòng buồn sầu của người cha trong dụ ngôn mong chờ tin người con mình. Vì con của ông đã bỏ nhà trẩy đi xa biệt vô tăm tích.

Mầu tím mùa Chay biểu hiện lối sống sai phạm không tốt với Thiên Chúa, cũng tương đương với hoàn cảnh của người con hoang đàng trong dụ ngôn đã sống xa hoa phung phí, và sau cùng lâm vào cảnh nghèo túng đói khát lang thang.

Mầu tím mùa Chay biểu hiện lòng quyết tâm muốn thay đổi nếp sống cũ không tốt làm mất phẩm gía là con Thiên Chúa, cũng tương đương với sự ăn năn hối hận của người con hoang đàng trong dụ ngôn: "Tôi muốn ra đi trở về với cha tôi và thưa người rằng: 'Thưa cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha, con không đáng được gọi là con cha nữa, xin cha đối xử với con như một người làm công của cha'".

Mầu tím mùa Chay biểu hiệu nỗi u buồn vì do tội lỗi đã làm mất chiếc áo nhân phẩm là Con Thiên Chúa, cũng tương đương với sự túng thiếu nghèo nàn rách rưới bị khinh chê của người con hoang đàng trong dụ ngôn.

Mầu tím mùa Chay biểu hiệu nỗi cô đơn u buồn của một tâm hồn sống trong xa vắng từ bỏ Chúa, Đấng là nguồn sự sống và tình thương yêu, cũng tương đương với hoàn cảnh đời sống của người con hoang đàng sống vất vưởng bơ vơ thiếu vắng thực phẩm ăn uống cùng tình thương yêu.

Mầu tím mùa Chay biểu hiện về nếp sống tinh thần không có điều độ, làm đời sống sai lạc hướng tốt lành, cũng tương ứng với lối sống của người con trong dụ ngôn ăn chơi vung tay qúa trán. Nên vướng mắc vào khánh tận tan biến hết của cải.

Lễ phục mầu hồng vẽ ra khuôn mặt niềm vui mừng nơi:

Người cha trong dụ ngôn sinh thành dưỡng dục người con mình thành người khôn lớn đi vào đời. Nhưng ông tôn trọng tự do của con mình. Ông sẵn lòng chia phần gia tài cho anh ta ra riêng sinh sống.

Cũng vậy, Thiên Chúa là Cha tao dựng cùng nuôi sống con người trong vũ trụ thiên nhiên, Ngài tôn trọng tự do của con người. Con người có quyền sống như mình muốn.

Người cha trong dụ ngôn chia cho con mình với của cải bỏ nhà ra riêng đi sống nơi phương xa. Nhưng ông hằng trông chờ tin con mình, dù anh ta cắt đứt liên lạc tình phụ tử.

Cũng vậy, Thiên Chúa hằng trông mong lòng ăn năn của con người trở về với Ngài, vì đã lỗi phạm giới luật quay lưng lại với Ngài.

Người cha trong dụ ngôn không xét gì đến nếp sống trong qúa khứ của người con tốt hay xấu. Nhưng ông đón nhận người con quay trở về với cung cách lòng vui mừng hân hoan.

Cũng vậy Thiên Chúa hằng ban ơn tha thứ tội lỗi khiếm khuyết con người đã vấp phạm lỗi nghĩa với Ngài, khi con người trở về với Ngài.

Trong đời sống cha mẹ nào cũng hết lòng thương yêu lo lắng cho cuộc sống con mình. Nhưng kinh nghiệm đời sống người con phải tự học hỏi, tự thu lượm tạo lấy cho mình qua những thách đố thử thách trong đời sống.

Người cha trong dụ ngôn đã tôn trọng con đường sống của con mình, để cho anh ta ra đi sinh sống học hỏi kinh nghiệm đời sống, như anh ta muốn, dù anh ta đã phải trả gía qúa đắt. Nhưng vòng tay tình phụ tử vẫn luôn rộng mở đón anh trở về.

Cũng vậy Thiên Chúa tạo dựng nuôi sống đời sống con người. Nhưng Ngài để cho họ có tự do chọn lựa con đường đời sống. Và kho tàng ân phúc của Chúa vẫn luôn có đó cho con người, khi họ chạy đến cầu xin kín múc.

Mầu tím còn biểu hiện nơi thái độ giận dữ bất bình của người anh cả, khi thấy người em bất hiếu, sau quãng đời đi hoang đói rách thân tàn ma dại trở về, được cha mình rộng vòng tay đón nhận ăn mừng. Anh cho rằng mình đã chu toàn bổn phận lòng hiếu thảo với cha mình, còn người em bất hiếu kia thì không. Như thế không công bằng.

Nhưng người cha qua những lời cắt nghĩa thuyết phục con mình, phản ảnh tâm tình ca ngợi việc chu toàn bổn phận lòng hiếu thảo là điều hợp đạo lý chính đáng tốt lành. Nhưng cung cách sống với trái tim lòng khoan dung nhân hậu chiếu tỏa niềm vui bình an luôn cần thiết, không thể thiếu vắng trong mọi tương quan đời sống.

Và như Vua Thánh David đã cầu nguyện: "Lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy." (Tv 51, 12)

Lm. Daminh Nguyễn Ngọc Long