Trong nếp sống đạo đức của hội Thánh Công giáo tháng 10 hằng năm là tháng dành riêng về lòng sùng kính Đức Mẹ mân côi.

Theo dòng lịch sử, Thánh Daminh, vị sáng lập Dòng Daminh chuyên vể giảng thuyết, đã nhận trực tiếp từ Đức Mẹ, trong một phép lạ Đức mẹ hiện ra với ngài, kinh nguyện Mân Côi vào năm 1208. Và từ thời điểm đó thánh nhân đã truyền bá sâu rộng việc lần chuỗi mân côi kính Đức Mẹ trong Dòng của mình, và rồi dần dần lan truyền ra cho mọi người trong Hội Thánh Chúa Kitô.

Cũng theo truyền thuyết đạo đức kể lại, Đức mẹ đã truyền cho Thánh Daminh phải quảng bá việc lần chuỗi mân côi như vũ khí chống lại bè rối Albigenser lúc đó đang hoành hành chống lại Hội Thánh Chúa Kito.

Và từ khởi điểm đó, chuỗi kinh mân côi trở nên linh đạo của Dòng Daminh.

Còn lịch sử ngày lễ kính Đức mẹ mân côi, ngày 07.10. hằng năm có sau này vào thế kỷ thứ 18. trong toàn thể Hội Thánh Công giáo.

Ngày 07.10.1571 trong trận hải chiến giữa quân đội của đế quốc Osman Thổ nhĩ Kỳ và đạo binh thánh dưới thời Đức giáo hoàng Pio V., ở vùng biển Lepanto bên Hy Lạp, đạo binh Thánh của Hội Thánh đã dành được chiến thắng cùng chặn đường tiến xâm lăng của đội quân hùng hậu Thổ nhĩ Kỳ.

Chiến thắng này có được là nhờ lời cầu nguyện lần chuỗi đọc kinh mân côi trong toàn Hội Thánh lúc đó. Qua đó Đức Mẹ đã cầu bầu cùng Chúa ban cho sức mạnh chiến thắng kẻ thù. Để nhớ ơn này, Đức giáo hoàng Pio V. đã lập ra ngày lễ kính Đức Mẹ mân côi vào ngày 07.10. 1572 một năm sau để kỷ niệm chiến thắng này.

Và từ thế kỷ 18. ngày lễ này vào ngày 07.10. hằng năm lan rộng trong khắp Hội Thánh là ngày lễ kính trong lịch Phụng vụ.

Việc lần chuỗi đọc kinh mân côi xưa nay là cung cách nếp sống đức tin phổ thông bình dân trong khắp Hội Thánh Chúa Kitô.

Khi đọc kinh mân côi, cùng với kinh Kính Lạy Cha, kinh kính mừng Maria chúng ta lần theo dõi cuộc đời Chúa Giêsu và Đức Mẹ qua những chặng đường suy niệm:

1. Năm ngắm suy niệm mùa Vui: Thiên Thần truyền tin, Đức mẹ đi viếng thăm Bà Eisabeth, Đức mẹ sinh Chúa Giêsu nơi hang đá, Đức Mẹ đem Chúa Giêsu vào đền thờ, và Đức mẹ Thánh Giuse tìm gặp lại được Chúa Giêsu đi lạc trong đền thờ.

Năm ngắm mùa Vui này gợi nhắc đến đời sống gia đình con người. Hai vợ chồng từ lúc thành lập gia đình với nhau ngày lễ thành hôn, mối liên hệ với gia đình họ hàng của hai bên, tiếng khóc nụ cười niềm vui mừng hạnh phúc có người con chào đời trong gia đình, bồng ẵm con đến thánh đường xin tiếp nhận làn nước bí tích rửa tội, và việc dạy dỗ uốn nắn con cái trong gia đình.

2. Năm ngắm suy niệm mùa Thương: Chúa Giêsu lo buồn, Chúa Giesu bị bắt chịu hành hạ bị đánh đập, Chúa Giêsu bị nhạo báng cho đội triều thiên có gai nhọn đâm vào da đầu, Chúa Giêsu phải vác thập gía đi đến pháp trường, và sau cùng Chúa Giêsu bị đóng đinh treo trên thập gía.

Những chặng đường đau thương này nhắc nhớ đến những đau khổ trong đời sống con người chúng ta. Lẽ dĩ nhiên ngày nay không còn cảnh bị xử dã man tàn ác thập gía như thế vào thời Chúa Giêsu nữa. Nhưng những đau khổ do chiến tranh gây ra, do khủng bố, do bị bệnh tật, do bị đối xử bất công, bị kỳ thị, bị đe dọa bóc lột, lừa dối chèn ép, bị tuyên truyền đầu độc dưới nhiều hình thức…vẫn hằng luôn xảy ra trên thế giới vào mọi thời điểm.

3. Năm ngắm suy niệm mùa mừng: Thuật lạ việc Chúa Giêsu phục sinh sống lại sau khi chết, việc Chúa Giêsu trở về trời, Đức Chúa Thánh Thần, Đấng là nguồn an ủi, hiện xuống, Đức mẹ Maria được Chúa đưa về trời, Đức Mẹ Maria được đưa về trời là sự thưởng công của Chúa cho Đức mẹ.

Năm sự mừng đời Chúa Giêsu nói lên niềm vui mừng hy vọng cho con người chúng ta rồi cũng sẽ được cùng Chúa sống lại, như Đức Mẹ được Chúa thưởng công cho về trời sống bên Ngài, khi quãng đời đau thương khổ ải ở trần gian qua đi.

Đây không phải là sự an ủi xuông xa vời thực tế đời sống. Nhưng nói lên gía trị linh thiêng cho đời sống. Gía trị đó là niềm hy vọng. Gía trị đó là đời sống không chỉ có thân xác chết là hết là rơi vào hư vô. Nhưng con người còn có phần tâm linh linh hồn linh thiêng nữa, và được Thiên Chúa cứu chuộc, cho được cùng sống lại phục sinh với Chúa Giêsu Kitô.

4. Thánh giáo hoàng Gioan Phaolo II., khi còn sinh tiền , đã thiết lập „năm lần chuỗi mân côi", và đồng thời ngài cũng đã lập thêm năm sự sáng vào việc suy niệm lần chuỗi mân côi.

Năm chặng đường sự sáng lần theo những bước đường đời giảng đạo của Chúa Giêsu từ lúc Ngài chịu phép Rửa ở sông Jordan, Chúa Giêsu làm phép lạ cho nước hóa thành rượu ở tiệc cưới Cana, Chúa Giêsu rao giảng nước trời và ơn thống hối, Chúa Giêsu biến hình trên núi Tabor và Chúa Giêsu lập bí tích Thánh Thể.

Năm chặng của năm sự sáng suy niệm những rao giảng nước trời của Chúa Giêsu giúp ta nhớ đến nhân đức Chúa Giêsu đã thực hiện cho đời sống thiêng liêng con người, nhất là bí tích Thánh Thể, một nguồn ơn nuôi sống đức tin tâm hồn người tín hữu Chúa Kitô.

Lần chuỗi đọc kinh mân côi là lời cầu nguyện xin ơn bằng an cho đời sống mỗi người, cho gia đình mình và cho hòa bình trên thế giới. Trong mọi hoàn cảnh đời sống cùng ở mọi nơi, lúc nào cũng có thể cầu nguyện bằng đọc kinh mân côi đọc một mình, hoặc chung với những người khác cùng đọc.

Người tín hữu Công giáo có tập tục nếp sống đạo đức tốt lành mỗi khi có người qua đời, hay ngày lễ giỗ tưởng nhớ người đã qua đời, thường lần chuỗi mân côi năm ngắm mùa thương khó Chúa Giêsu cầu nguyện cho người qúa cố.

Nhiều người có kinh nghiệm khi lần chuỗi đọc kinh mân côi giúp cho dễ dàng ngủ thiếp đi, nhất là những khi trằn trọc không sao nhắm mắt ngủ đi được.

Như thế, có thể nghiệm ra được rằng, khi đọc kinh lần chuỗi mân côi không chỉ giúp phần thiêng linh hồn sống đức tin, nhưng cũng có thể còn là phương dược cho tinh thần được thanh thản nhẹ nhàng tìm được sức khoẻ cho thể xác trong giấc ngủ thiếp đi.

Những ngắm suy niệm kinh mân côi cùng với dấu thập giá, kinh lạy Cha, kinh kính mừng Maria, kinh sáng danh Thiên Chúa là những lời có nguồn gốc trong phúc âm kinh thánh về Chúa Giêsu Kitô. Và như thế kinh mân côi có thể nói đó là những bài giáo lý sống động cùng căn bản cho nếp sống đức tin vào Chúa.

Tháng kính Đức Mẹ Mân côi
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long